Naczelny Sąd Administracyjny  w wyroku z dnia 5 lipca potwierdził, co należy rozumieć pod pojęciem świadczeń o podobnym (do usług doradczych, księgowych itp.) charakterze na potrzeby stwierdzenia obowiązku poboru podatku u źródła od dokonywanych z tego tytułu płatności na rzecz nierezydentów.

O podatku u źródła mówimy wtedy, gdy z mocy mającej w danym przypadku zastosowanie umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania, jak i przepisów krajowych, zachodzi obowiązek pobrania i odprowadzenia w Polsce podatku od przychodu uzyskanego przez nierezydenta. Nierzadko wykładnia przepisów regulujących taki obowiązek jest przedmiotem sporu z fiskusem.

Jedną z wielu budzących wątpliwości interpretacyjne regulacji jest art. 21 ust. 1 pkt 2a ustawy o CIT, w myśl którego 20%-wym podatkiem u źródła obciążone są otrzymywane przez nierezydenta przychody z tytułu świadczeń: doradczych, księgowych, badania rynku, usług prawnych, usług reklamowych, zarządzania i kontroli, przetwarzania danych, usług rekrutacji pracowników i pozyskiwania personelu, gwarancji i poręczeń oraz świadczeń o podobnym charakterze. Żadna z wymienionych usług nie została jednakże przez ustawodawcę zdefiniowana. Tym bardziej nie jest więc dla podatników jasne, jakiego typu świadczenia uznać można za „świadczenia o podobnym charakterze”. Otwarty charakter katalogu zdarzeń objętych tymże przepisów stanowić więc może źródło licznych sporów z organami podatkowymi.

Wyrokiem z dnia 5 lipca 2016 r. (sygn. akt II FSK 2369/15) NSA potwierdził słuszność przyjętego przez sąd niższego szczebla stanowiska, zgodnie z którym omawiane świadczenia o podobnym charakterze to tylko takie świadczenia, które są równorzędne pod względem prawnym wobec usług doradczych, księgowych, badania rynku, prawnych, reklamowych, zarządzania i kontroli, przetwarzania danych, rekrutacji pracowników i pozyskiwania personelu, gwarancji i poręczeń. W ocenie NSA niewłaściwa jest interpretacja prowadząca do uznania, że pod tym pojęciem mieszczą się wszystkie świadczenia niematerialne. Świadczenia wymienione w art. 21 ust.1 pkt 2a można, zdaniem sądu, podzielić na dwie grupy – pierwszą stanowią świadczenia wyraźnie nazwane, a drugą – świadczenia mające podobny charakter do świadczeń nazwanych, tzn. takie, które posiadają zarówno cechy charakterystyczne dla świadczeń wprost wymienionych w przepisie, jak i elementy charakterystyczne dla świadczeń innych od skonkretyzowanych wprost w przepisie. NSA wyjaśnił, że dla uznania, że świadczenie niewymienione wprost (w pierwszej grupie) jest objęte dyspozycją przepisu decydujące jest, aby elementy charakterystyczne dla świadczeń wprost wymienionych w tymże przepisie przeważały nad cechami charakterystycznymi dla świadczeń niewymienionych.

Omawiany wyrok NSA powinien, w świetle braku ustawowych definicji w tym zakresie, ułatwić podatnikom ocenę co do konieczności odprowadzenia podatku u źródła w sytuacji, gdy ma miejsce świadczenie usług niematerialnych. Nie każda bowiem usługa niematerialna, a jedynie taka, która spełniać będzie wskazane przez NSA przesłanki, objęta będzie zakresem przepisu art. 21 ust. 1 pkt 2a ustawy o CIT.

Orzeczenie jest prawomocne.