EXIT TAX W POLSCE – PROJEKT ZMIAN DO USTAW O PODATKU DOCHODOWYM
Rządowe Centrum Legislacji przedstawiło 24 sierpnia 2018 r. projekty zmian m.in. podatku dochodowego od osób prawnych (CIT) oraz podatku dochodowego od osób fizycznych (PIT). Celem nowych prac legislacyjnych jest między innymi wprowadzenie do polskiego porządku prawnego postanowień Dyrektywy ATAD Rady UE 2016/1164 z 12 lipca 2016 r., wprowadzającej instytucję tzw. exit tax. Obecnie, projekt ustawy trafił już do Sejmu.
Pod pojęciem exit tax należy rozumieć opodatkowanie niezrealizowanych zysków kapitałowych w związku z przeniesieniem przez podatnika należących do niego składników majątku, rezydencji podatkowej lub stałego zakładu poza terytorium RP. Innymi słowy, przedmiotowa danina ma na celu zapobieżenie utracie prawa do opodatkowania dochodów, które zostały faktycznie wypracowane w okresie, w którym dany podatnik (rezydent bądź nierezydent) podlegał polskim przepisom podatkowym.
Zgodnie z projektem dla podatników podatku PIT obowiązywać mają 2 stawki – 3 % podstawy opodatkowania (gdy nie ustala się wartości podatkowej składnika majątku) i stawka 19% w pozostałych sytuacjach. W przypadku podatników CIT stawka podatku wynosić ma 19% podstawy opodatkowania. W myśl nowych przepisów, podstawę opodatkowania ma stanowić suma dochodów z niezrealizowanych zysków ustalonych dla poszczególnych składników majątku (w przypadku przedsiębiorstwa lub jego zorganizowanej części dochód dotyczyć ma całości przynależnych do nich składników majątku). Dochodem z niezrealizowanych zysków ma być natomiast nadwyżka wartości rynkowej przenoszonego składnika majątku, w tym wynikającego ze zmiany rezydencji podatkowej, ponad jego wartość podatkową (ustalaną na dzień jego przeniesienia).
Dyrektywa ATAD ustanawia przepisy mające na celu przeciwdziałanie praktykom unikania opodatkowania osób prawnych. Jej celem jest zniechęcenie przedsiębiorców do przenoszenia siedziby czy aktywów do państw, w których mogliby korzystać z dodatkowych preferencji podatkowych. Przepisy mają na celu zapobieżenie sytuacjom, w których firmy korzystały m.in z ulg podatkowych, a po zakończeniu preferencyjnego opodatkowania decydowały się na przeniesienie działalności za granicę.
Natomiast polskie regulacje, w przeciwieństwie do dyrektywy ATAD, obejmują także opodatkowanie osób fizycznych. W związku z tym w ustawie o podatku dochodowym od osób fizycznych wprowadzono zmiany, które umożliwiają opodatkowanie niezrealizowanych zysków kapitałowych osiągniętych przez osoby fizyczne zarówno prowadzące działalność gospodarczą, jak i nie prowadzące działalności gospodarczej, w przypadku przeniesienia poza terytorium Rzeczpospolitej Polskiej składników majątku lub zmiany rezydencji podatkowej. Jednakże w przypadku osób fizycznych przewiduje się wprowadzenie progu kwotowego w wysokości 4 mln zł dla wartości aktywów objętych podatkiem od niezrealizowanych zysków. Próg ten będzie miał zastosowanie do wszystkich osób fizycznych (zarówno nieprowadzących działalności gospodarczej, jak i prowadzących taką działalność).
Zgodnie z zaprezentowanym projektem, pod pewnymi warunkami, płatność podatku od niezrealizowanych zysków kapitałowych (obliczonego zgodnie z przewidzianymi w ustawie wytycznymi) będzie mogła zostać rozłożona na raty, w okresie nieprzekraczającym 5 lat. Istnieje również możliwość odzyskania exit tax przez podatnika, który najpierw przeniesie swoje aktywa poza Polskę, a w ciągu 5 lat przeniesie je z powrotem do kraju. Odzyskać daninę będzie też mogła osoba fizyczna, która wyprowadzi się z kraju, a w ciągu 5 lat powróci do Polski.
Na exit tax powinny przygotować się zwłaszcza podmioty, które planowały przeprowadzenie reorganizacji działalności, w szczególności wiążącej się ze zmianą rezydencji podatkowej lub przeniesieniem składników majątkowych poza terytorium RP.
Paulina Andrzejczyk, konsultant podatkowy, ATA Tax Sp. z o.o.
Zainteresował Cię ten temat?