Dnia 6 października 2017 roku Minister Rozwoju i Finansów wydał interpretację ogólną (sygn. PT3.8101.11.2017), w której wyjaśnił, pod jakimi warunkami czynności (usługi) wykonywane przez członków zarządów na rzecz spółek mogą być potraktowane jako czynności wykonywane w ramach samodzielnej działalności gospodarczej przez podatnika VAT.

Zgodnie ze stanowiskiem Ministra Rozwoju i Finansów opierającym się na brzmieniu art. 15 ust. 3 ustawy o VAT, za wykonywaną samodzielnie działalność gospodarczą opodatkowaną podatkiem VAT nie uznaje się czynności wykonywanych przez członków zarządu spółek działających na podstawie umów cywilnoprawnych (umów o zarządzanie, kontraktów menedżerskich, itp.), jeżeli zostaną spełnione łącznie wszystkie wymienione poniżej warunki:

1. Warunek pierwszy – umowne związanie spółki i członka zarządu warunkami wykonywania czynności

Warunek ten uważany jest za spełniony, jeżeli członek zarządu wykorzystuje infrastrukturę i organizację wewnętrzną spółki poprzez zarządzanie tą strukturą, personelem, cała organizacją i jednocześnie korzysta z niej, wykorzystuje urządzenia techniczne spółki (np. komputer, telefon komórkowy, samochód) oraz korzysta z innych zasobów, którymi dysponuje spółka (np. pomieszczenia biurowe wraz z wyposażeniem, firmowe karty płatnicze i kredytowe, uczestnictwo w szkoleniach i konferencjach związanych ściśle z pełnioną funkcją i powierzonymi zadaniami, itp.).

1. Warunek drugi – umowne związanie członka zarządu i spółki co do wynagrodzenia

Warunek ten uważany jest za spełniony, jeżeli członek zarządu działający na podstawie umów cywilnoprawnych otrzymuje stałe wynagrodzenie.

Powyższy warunek zostanie spełniony również wówczas, gdy:

• wynagrodzenie składać się będzie z elementu stałego oraz elementu zmiennego (np. wypłacanego po osiągnięciu wyznaczonych celów zarządczych dotyczących w szczególności kondycji finansowej spółki, jej pozycji rynkowej, realizacji określonej inwestycji, strategii, itp.). Należy jednak podkreślić, że element stały musi stanowić istotną część całkowitego wynagrodzenia;

• w umowie przewiduje się zmniejszenie wynagrodzenia z racji czasowego braku wykonywania czynności przez zarządzającego (np. wskutek własnej decyzji, choroby czy zawieszenia w wykonywaniu funkcji);

• na podstawie umowy należne zarządzającemu wynagrodzenie obejmuje wynagrodzenie za przeniesienie prawa własności egzemplarza lub nośnika utworu i projektu wynalazczego oraz autorskich praw majątkowych do utworu, udzielenie wszelkich zezwoleń i upoważnień oraz korzystania przez spółkę z projektów wynalazczych, w tym wynalazku, wzoru użytkowego, wzoru przemysłowego, projektów realizatorskich, know-how, baz danych stworzonych przez zarządzającego, itp. – jeżeli w wyniku wykonania umowy zarządzający stworzy utwór w rozumieniu Ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych.

   

• Warunek trzeci – umowne związanie członka zarządu i spółki odnośnie odpowiedzialności wobec osób trzecich

Warunek ten będzie spełniony, jeżeli umowa cywilnoprawna przewiduje odpowiedzialność spółki za wykonywane czynności zarządcze lub jeżeli umowa nie przewiduje odpowiedzialności zarządzającego wobec osób trzecich za szkody wyrządzone w czasie wykonywania przez niego przedmiotu umowy.

Należy podkreślić, że odpowiedzialność członka zarządu wynikająca z przepisów prawa, w szczególności z przepisów Kodeksu spółek handlowych jest bez znaczenia w kontekście spełnienia powyższego warunku.

Podsumowując, ocena czy czynności wykonywane przez członka zarządu spółki stanowią czynności wykonywane w ramach samodzielnej działalności gospodarczej opodatkowanej podatkiem VAT powinna zostać poprzedzona szczegółową analizą umowy cywilnoprawnej zawartej przez spółkę z członkiem zarządu oraz analizą sposobu faktycznego wykonywania umowy. Jeżeli analiza umowy wykaże, że spełnione zostały wszystkie trzy opisane powyżej warunki, wówczas zarządzającego nie można uznać za podatnika VAT. Jednakże, jeżeli którykolwiek warunek nie zostanie spełniony, wówczas zarządzającego należy uznać za podatnika VAT w stosunku do usług świadczonych na rzecz spółki.

Małgorzata Kierczak, konsultant podatkowy, ATA Tax Sp. z o.o.