Jedną ze zmian wprowadzonych z dniem 1 stycznia 2017 r. do Ordynacji podatkowej jest ustanowienie w prawie podatkowym instytucji ogólnych wyjaśnień przepisów prawa podatkowego – tzw. objaśnień podatkowych (art. 14a § 1 pkt 2 Ordynacji), w których upoważniony do ich wydawania organ, tj. Minister Finansów, wyjaśniać ma stosowanie przepisów przy uwzględnieniu, podobnie jak w przypadku interpretacji ogólnych, orzecznictwa sądów, Trybunału Konstytucyjnego lub Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej.

W odróżnieniu jednakże od interpretacji ogólnych, których istotę stanowi dokonanie wykładni obowiązujących przepisów, objaśnienia podatkowe zawierać mają praktyczne wskazówki dla podatników (przykłady). Inaczej niż w przypadku interpretacji ogólnych, zamieszczane być one mają w Biuletynie Informacji Publicznej na stronie podmiotowej urzędu obsługującego Ministra Finansów pod nazwą "Objaśnienia podatkowe", wraz z oznaczeniem daty ich zamieszczenia.

W myśl znowelizowanych przepisów zastosowania się przez podatnika w danym okresie rozliczeniowym do objaśnień podatkowych powoduje objęcie go ochroną przewidzianą w art. 14k-14m Ordynacji, tzn. co do zasady nie może mu szkodzić (art. 14k Ordynacji), a w przypadku późniejszej zmiany objaśnień podatnik zwolniony jest z obowiązku zapłaty podatku w zakresie wynikającym ze zdarzenia będącego przedmiotem objaśnień (art. 14m Ordynacji). Jednocześnie, zgodnie z art. 14l Ordynacji, w przypadku gdy skutki podatkowe związane ze zdarzeniem, któremu odpowiada stan faktyczny będący przedmiotem objaśnień, miały miejsce przed opublikowaniem objaśnień, zastosowanie się do nich nie zwalnia podatnika z obowiązku zapłaty podatku. Ustawodawca zawarł w przepisach także wyłączenie funkcji ochronnej objaśnień – jeśli bowiem stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem objaśnień stanowi element czynności będących przedmiotem decyzji wydanej z zastosowaniem klauzuli przeciwko unikaniu opodatkowania czy też w związku z nadużyciami w podatku od towarów i usług, przepisy art. 14k-14m nie znajdą zastosowania.

W dniu 17 marca br. na stronach Ministerstwa Finansów umieszczone zostały pierwsze objaśnienia podatkowe – dotyczące stosowania mechanizmu odwróconego obciążenia w transakcjach dotyczących świadczenia usług budowlanych. Zgodnie z oczekiwaniami, w opublikowanym dokumencie, wykładnia obowiązujących przepisów poparta została licznymi, także liczbowymi, przykładami, które w naszej ocenie rozwiewają wiele wątpliwości wynikających z wprowadzenia odwróconego obciążenia dla wybranych usług budowlanych. Zachęcamy Państwa do zapoznania się z objaśnieniami pod następującym adresem WWW:

http://www.mf.gov.pl/documents/766655/1402295/Obja%C5%9Bnienia+podatkowe+z+17+marca+2017+r..pdf

Warto także wskazać, że objaśnienia podatkowe nie są jedyną nową instytucją mającą ułatwić podatnikom poprawne stosowanie przepisów prawa podatkowego. Od stycznia mogą się oni powoływać także na tzw. utrwaloną praktykę interpretacyjną, rozumianą jako wyjaśnienia zakresu i sposobu stosowania przepisów prawa podatkowego, dominujące w interpretacjach indywidualnych wydawanych w takich samych stanach faktycznych lub w odniesieniu do takich samych zdarzeń przyszłych oraz w takim samym stanie prawnym, w okresie ostatnich 12 miesięcy. Jest to kolejny krok ustawodawcy zmierzający do zminimalizowania liczby wydawanych interpretacji indywidualnych.