Podatnicy planujący prowadzenie działalności gospodarczej na terenie specjalnej strefy ekonomicznej powinni wziąć pod uwagę, że nie będą oni mogli dowolnie odraczać momentu korzystania ze zwolnienia, np. do czasu wykorzystania poniesionych w latach ubiegłych strat podatkowych. Z przepisów, zdaniem fiskusa, jasno wynika, w jakich ramach czasowych działająca na terenie specjalnej strefy ekonomicznej spółka korzystać ma ze zwolnienia podatkowego.

Z ciekawym zapytaniem do Ministra Finansów zwróciła się pewna spółka specjalizująca się w produkcji obuwia, która planuje prowadzić działalność na terenie specjalnej strefy ekonomicznej. Spółka ta zamierzała korzystać ze zwolnienia z podatku dochodowego w związku z prowadzeniem działalności strefowej dopiero po wykorzystaniu poniesionych w latach 2012-2015 strat podatkowych. W jej ocenie zwolnienie z opodatkowania podatkiem dochodowym od osób prawnych dochodów uzyskiwanych z tytułu prowadzenia działalności na terenie specjalnej strefy ekonomicznej ma charakter uprawnienia, a nie obowiązku, a zatem niezależnie od faktu prowadzenia działalności w specjalnej strefie ekonomicznej spółka może w dalszym ciągu opodatkowywać wszystkie swoje dochody, tj. nie korzystać (w wybranym przez siebie okresie czasu) z przysługującego jej zwolnienia. Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach nie przychylił się do stanowiska podatnika (interpretacja indywidualna z dnia 17 czerwca 2016 r., sygn. IBPB-1-2/4510-458/16/MS).

Spełnienie przez podatnika warunków określonych w art. 17 ust. 1 pkt 34 ustawy o CIT oznacza, że dochody osiągane przez niego z prowadzonej na terenie specjalnej strefy ekonomicznej działalności, wskazanej w zezwoleniu, są zwolnione z opodatkowania. Gdyby ustawodawca dopuszczał możliwość dobrowolności w zakresie korzystania ze zwolnienia, wyraźnie wskazane zostałoby to odpowiednim przepisem ustawy. Zwolnienie z opodatkowania ma charakter uprawnienia w sensie odstępstwa od powszechności opodatkowania. Zarówno zwolnienie na prowadzenie działalności na terenie strefy, jak i będące jego konsekwencją zwolnienie z podatku stanowią uprawnienie podatnika. Zwolnienie nie ma charakteru obowiązku - podatnik zawsze ma bowiem możliwość rezygnacji ze zwolnienia poprzez złożenie wniosku o wygaśnięcie zezwolenia. Jeśli zaś chodzi o dokładny moment, od którego działalność podatnika w specjalnej strefie ekonomicznej zostaje objęta zwolnieniem, to wynika on z § 5 ust. 1 rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 10 grudnia 2008 r. w sprawie pomocy publicznej udzielanej przedsiębiorcom działającym na podstawie zezwolenia na prowadzenie działalności gospodarczej na terenach specjalnych stref ekonomicznych - zwolnienie z podatku dochodowego z tytułu kosztów nowej inwestycji przysługuje przedsiębiorcy począwszy od miesiąca, w którym poniósł on wydatki inwestycyjne w okresie od dnia uzyskania zezwolenia. Ten sam przepis wskazuje także datę końcową korzystania z zezwolenia – tj. aż do wyczerpania dopuszczalnej pomocy regionalnej. Natomiast w przypadku przedsiębiorcy, którego przedsiębiorstwo lub jego zorganizowaną część objęto granicami strefy w związku z realizacją nowej inwestycji, zwolnienie przysługuje od miesiąca następującego po miesiącu, w którym poniesione zostały wydatki inwestycyjne i osiągnięty został poziom zatrudnienia, określone w zezwoleniu, w okresie od dnia uzyskania zezwolenia, aż do wyczerpania dopuszczalnej pomocy regionalnej.

Decyzja o ubieganiu się o udzielenie zezwolenia na prowadzenie działalności na terenie specjalnej strefy ekonomicznej motywowana jest zwykle jednym tylko celem: zwolnieniem uzyskiwanych dochodów z opodatkowania ich podatkiem dochodowym. Narzucone w zezwoleniu warunki, takie jak określona wartość inwestycji w strefie czy też konieczność stworzenia wskazanej liczby miejsc pracy (i utrzymywania określonego poziomu zatrudnienia przez pewien okres), to dla wielu podmiotów kwestia drugorzędna, jeśli i tak planowali oni inwestycje polegające np. na uruchomieniu kolejnej linii produkcyjnej. Jeśli jednak spółka wykazywała straty podatkowe, warto przed podjęciem decyzji o przystąpieniu do strefy rozważyć, czy potencjalne korzyści wynikające z działalności na terenie strefy, z uwzględnieniem wszystkich obostrzeń związanych z udzielonym zezwoleniem, warte są rezygnacji z możliwości rozliczenia strat podatkowych.