1 lipca 2015 r. przestaje obowiązywać całkowity zakaz odliczania podatku naliczonego od wydatków poniesionych na paliwo do samochodów osobowych wykorzystywanych zarówno w działalności gospodarczej podatnika, jak i do celów prywatnych. Podatnicy wykorzystujący samochody do celów działalności gospodarczej oraz do celów prywatnych będą uprawnieni do odliczenia 50% podatku naliczonego wykazanego na fakturze dokumentującej zakup paliw.

Obecnie obowiązujące zasady – częściowe odliczenie

Zgodnie z obowiązującymi przepisami ustawy o podatku od towarów i usług od wydatków związanych z pojazdami samochodowymi podatek naliczony może być odliczony w wysokości 50% kwoty podatku wynikającej z faktury otrzymanej przez podatnika. Przy czym przez pojazd samochodowym należy rozumieć pojazd silnikowy o dopuszczalnej masie całkowitej nieprzekraczającej 3,5 tony, którego konstrukcja umożliwia jazdę z prędkością przekraczającą 25 km/h.

Obowiązujące obecnie ograniczenie w odliczaniu podatku naliczonego dotyczy wydatków związanych z:

• nabyciem, importem lub wytworzeniem tych pojazdów oraz części składowych do nich,
• używaniem tych pojazdów na podstawie umowy najmu, dzierżawy, leasingu lub innej umowy o podobnym charakterze,
• nabyciem paliw silnikowych, oleju napędowego i gazu, oraz
• naprawą lub konserwacją tych pojazdów oraz nabyciem innych towarów i usług związanych z eksploatacją lub używaniem tych pojazdów.

Należy podkreślić, że powyższe ograniczenie nie dotyczy przypadku, gdy pojazd samochodowy wykorzystywany jest wyłącznie do działalności gospodarczej podatnika, lub też konstrukcyjnie przeznaczony jest do przewozu co najmniej 10 osób łącznie z kierowcą, jeżeli z dokumentów wydanych na podstawie przepisów prawa o ruchu drogowym wynika takie przeznaczenie tegoż pojazdu. W takiej sytuacji podatnikowi przysługuje odliczenie podatku naliczonego w pełnej wysokości, oczywiście przy spełnieniu innych warunków dających prawo do pełnego odliczenia podatku naliczonego.

Zatem, zgodnie z zasadą ogólną, wyrażoną w ustawie o podatku od towarów i usług, podatnikowi przysługuje odliczenie podatku naliczonego od paliwa wykorzystywanego do pojazdu samochodowego:

• w wysokości 50% gdy pojazd wykorzystywany jest do celów mieszanych – działalności gospodarczej podatnika i do celów prywatnych,
• w wysokości 100% gdy pojazd wykorzystywany jest wyłącznie do działalności gospodarczej podatnika.

Okres przejściowy kończący się 30 czerwca 2015 r. – zakaz odliczenia

Jednakże ustawa z dnia 7 lutego 2014 r. o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług oraz niektórych innych ustaw wprowadziła całkowity zakaz odliczania podatku naliczonego od paliwa nabywanego do pewnej kategorii pojazdów w tzw. okresie przejściowym tj. do dnia 30 czerwca 2015 r. I tak zgodnie z art. 12 ust. 1 cytowanej ustawy podatnikom nie przysługuje prawo do odliczenia podatku naliczonego z tytułu nabycia paliw silnikowych, oleju napędowego oraz gazu, wykorzystywanych do napędu:

• samochodów osobowych;
• innych niż samochody osobowe pojazdów samochodowych o dopuszczalnej masie całkowitej nieprzekraczającej 3,5 tony, w których liczba miejsc (siedzeń) łącznie z miejscem dla kierowcy wynosi:
  • 1 - jeżeli dopuszczalna ładowność jest mniejsza niż 425 kg,
  • 2 - jeżeli dopuszczalna ładowność jest mniejsza niż 493 kg,
  • 3 lub więcej - jeżeli dopuszczalna ładowność jest mniejsza niż 500 kg.

Wskazany powyżej zakaz odliczania podatku naliczonego dotyczy wyłącznie paliwa nabywanego do napędu pojazdów samochodowych wykorzystywanych do tzw. celów mieszanych – czyli na potrzeby działalności gospodarczej i do celów prywatnych. Gdy dany pojazd samochodowy wykorzystywany jest wyłącznie do działalności gospodarczej podatnika, podatnikowi przysługuje prawo do odliczenia podatku naliczonego w wysokości 50% kwoty podatku wykazanego na fakturze.

Zatem w okresie przejściowym – do 1 lipca 2015 r. podatnikowi przysługuje odliczenie podatku naliczonego od paliwa wykorzystywanego do pojazdu samochodowego:

• w wysokości 0% gdy pojazd wykorzystywany jest do celów mieszanych – działalności gospodarczej podatnika i do celów prywatnych,
• w wysokości 50% gdy pojazd, spełniający kryteria wskazane powyżej, wykorzystywany jest wyłącznie do działalności gospodarczej.

Na marginesie należy dodać, że dopuszczalna ładowność pojazdu oraz liczba miejsc (siedzeń) są określane na podstawie dokumentów wydanych zgodnie z przepisami o ruchu drogowym. Pojazdy, które w tych dokumentach nie mają określonej dopuszczalnej ładowności lub liczby miejsc, uznaje się również za samochody osobowe (brak prawa do odliczenia podatku naliczonego od paliwa).

Zatem począwszy od 1 lipca przestaje obowiązywać całkowity zakaz odliczania podatku VAT od paliwa zakupionego do samochodów osobowych wykorzystywanych do celów zarówno prowadzonej działalności gospodarczej podatnika, jak i do celów prywatnych i podatnicy będą mieli prawo do odliczenia 50% podatku z faktury dokumentującej nabycie paliwa.