Osoby fizyczne podlegające polskiemu podatkowi dochodowemu od osób fizycznych (PIT) od całości uzyskiwanych dochodów mają czas do końca kwietnia bieżącego roku na złożenie zeznania dotyczącego dochodów uzyskanych w roku 2015. Osoby zagraniczne, będące rezydentami podatkowymi innych państw, uzyskujące dochody w Polsce powinny do tego czasu ustalić, czy muszą dokonywać rozliczenia rocznego PIT, a jeśli tak, to jakie dochody nierezydenta powinny być w nim wykazane. W wielu bowiem wypadkach obowiązek dokonania rozliczenia PIT, a zatem i ewentualna odpowiedzialność karna za nierozliczenie podatku spoczywa na obcokrajowcach osobiście.

Poniżej opisujemy ogólne zasady opodatkowania niektórych wynagrodzeń obcokrajowców uzyskanych z pracy i innej odpłatnej działalności wykonywanej w roku 2015 na terytorium Polski.

Wynagrodzenia wypłacane przez polskie podmioty

Dochody z pracy najemnej

Jeżeli obcokrajowiec zawarł umowę o pracę z polskim pracodawcą i wykonywał pracę na terytorium Polski, to pracodawca zobowiązany był do rozliczania w trakcie roku 2015 zaliczek na PIT. Obcokrajowiec musi jednak sam złożyć zeznanie roczne, chyba że na jego wniosek rozliczenia takiego dokonać miał w jego imieniu do końca lutego br. pracodawca (PIT-40). Dochody ze stosunku pracy opodatkowane są zawsze według skali podatkowej przewidującej dwie stawki: 18% i 32%.

Inne dochody

W przypadku innych dochodów uzyskanych w Polsce polski podmiot wypłacający wynagrodzenie także pobierze od niego PIT, jednakże będzie to podatek zryczałtowany, co oznacza, że pobiera się go od przychodu, bez pomniejszania go o koszty, według ryczałtowej stawki. Obcokrajowiec powinien wówczas otrzymać od płatnika podatku formularz IFT-1R. W takim formularzu wykazuje się m.in. wynagrodzenie dyrektorów (tj. otrzymywane z tytułu pełnienia funkcji członków zarządów, członków rad nadzorczych osób prawnych), przychody z tytułu wykonywania usług na podstawie umowy zlecenia lub umowy o dzieło, przychody z kontraktów menedżerskich.

Polski podmiot wypłacający ww. przychody pobiera od nich zryczałtowany PIT w wysokości 20%, chyba że umowa o zapobieganiu podwójnemu opodatkowaniu zawarta pomiędzy Polską a krajem miejsca zamieszkania obcokrajowca przewiduje niższą stawkę podatku u źródła bądź zwolnienie z tego podatku.

Dochody objęte informacją IFT-1R co do zasady nie muszą być wykazywane w zeznaniu rocznym. Zatem przykładowo, wynagrodzenie zagranicznego managera, od którego polski płatnik pobrał 20%-owy podatek ryczałtowy, nie musi być wykazane w zeznaniu rocznym obcokrajowca składanym w Polsce.

Należy jednak zwrócić uwagę, że opodatkowanie wynagrodzenia obcokrajowca zryczałtowanym 20% PIT może się okazać mniej korzystne niż opodatkowanie takiego wynagrodzenia na tzw. „zasadach ogólnych” stosowanych przez polskiego rezydenta, który od swojego przychodu odliczy koszty jego uzyskania oraz skorzysta z odliczenia od dochodu bądź od podatku składki na ubezpieczenia społeczne i zdrowotne. Niektórzy obcokrajowcy mogą w takim przypadku złożyć do 30 kwietnia 2016 r. zeznanie roczne, w którym opodatkują swoje wynagrodzenia na zasadach ogólnych, tj. z odliczeniem kosztów uzyskania przychodów, składek na obowiązkowe ubezpieczenia społeczne i zdrowotne oraz stosując skalę podatkową. Opisane uprawnienia do rocznego rozliczenia na zasadach ogólnych przysługują osobom będącym rezydentami podatkowymi krajów Unii Europejskiej lub innych państw należących do Europejskiego Obszaru Gospodarczego albo Konfederacji Szwajcarskiej, o ile organy podatkowe tychże państw dokonują wymiany informacji podatkowych z organami w Polsce na podstawie zawartych umów o unikaniu podwójnego opodatkowania lub innych ratyfikowanych umów międzynarodowych, których stroną jest Polska. Podatnicy zagraniczni, którzy chcą swoje dochody opodatkować na zasadach ogólnych, muszą udokumentować dołączonym do zeznania rocznego certyfikatem rezydencji swoje miejsce zamieszkania dla celów podatkowych w tych krajach. W takim przypadku 20% podatek ryczałtowy pobrany od tych przychodów będzie w zeznaniu rocznym traktowany jak zaliczka na PIT, a więc można go będzie odliczyć od należnego podatku.

Na podobnych zasadach rezydenci państw określonych powyżej mogą odliczać także składki na zagraniczne ubezpieczenia społeczne i zdrowotne. W niektórych przypadkach osoby te będą mogły dokonać wspólnego rozliczenia z małżonkiem, co przy znacznych różnicach w dochodach może być korzystne podatkowo. Warunki odliczenia zagranicznych składek oraz rozliczenia wraz z małżonkiem zostały określone odpowiednio w art. 26, art. 27b i w art. 6 ustawy o PIT.

Wynagrodzenia otrzymane za granicą

Dochody z pracy najemnej

Fakt otrzymania wynagrodzenia od podmiotu zagranicznego nie oznacza, że obcokrajowiec nie musi płacić polskiego PIT. W przypadku wykonywania odpłatnych czynności na terytorium Polski obcokrajowiec może być zobowiązany do rozliczania PIT zarówno w trakcie roku podatkowego, jak i po jego zakończeniu w zeznaniu rocznym.

Jeżeli obcokrajowiec jest zatrudniony u pracodawcy zagranicznego, ale swoją pracę wykonuje choć w części na terytorium Polski, należy sięgnąć do właściwej umowy o zapobieganiu podwójnemu opodatkowaniu, aby sprawdzić, gdzie powinno być opodatkowane wynagrodzenie. Co do zasady umowy międzynarodowe ustanawiają długość pobytu rezydenta jednego kraju na terytorium drugiego kraju, po przekroczeniu którego obcokrajowiec musi opodatkować swoje dochody z pracy w kraju faktycznego wykonywania tej pracy. W wielu umowach jest to 183 dni (stąd mowa o tzw. regule 183 dni), ale sposób liczenia tych dni może być różny.

Po przekroczeniu określonej liczby dni pobytu w danym kraju należy swoje dochody opodatkować wstecznie, a nie tylko od momentu przekroczenia ww. limitu. Należy także mieć na względzie, że w celu ustalenia długości pobytu w innym kraju bierzemy pod uwagę dni faktycznej obecności w danym kraju, a nie dni wykonywania pracy. Obcokrajowiec, którego pobyt w Polsce przekroczył okres wskazany w odpowiedniej umowie międzynarodowej, będzie musiał ustalić, jaka część jego dochodu z pracy przypada na czynności wykonane w Polsce oraz za granicą. W większości przypadków osoba taka otrzymująca wynagrodzenie od zagranicznego pracodawcy będzie zobowiązana do zapłaty zaliczek na PIT w trakcie roku podatkowego. Musi ona także złożyć zeznanie roczne, w którym wykazuje się zaliczki należne w roku podatkowym oraz podatek za ten rok.

Nie zawsze obcokrajowiec zaczeka z rozliczeniem PIT od wynagrodzenia z tytułu pracy najemnej do przekroczenia określonej liczby dni pobytu w Polsce. Niekiedy obowiązek rozliczenia PIT powstanie wraz z przystąpieniem do odpłatnej pracy w Polsce. Będzie tak w przypadku, gdy wynagrodzenie płatne jest co prawda przez podmiot zagraniczny, ale w imieniu podmiotu polskiego, który pełni rolę tzw. „pracodawcy ekonomicznego”. Jeżeli przykładowo obcokrajowiec będzie delegowany przez swojego pracodawcę do pracy na rzecz polskiej firmy, która będzie przez ten zagraniczny podmiot obciążana kosztami wynagrodzenia tego obcokrajowca, polska firma może być uznana za pracodawcę ekonomicznego, co dla obcokrajowca oznacza obowiązek rozliczania zaliczek na PIT od pierwszego miesiąca wykonywania pracy w Polsce. Pracownik ten będzie również zobowiązany do złożenia rocznego zeznania PIT w Polsce.

Inne dochody

W przypadku wynagrodzeń ze źródeł innych niż praca, obcokrajowiec również powinien ustalić, czy jego dochody uzyskane w Polsce, a wypłacane przez podmioty zagraniczne, podlegają opodatkowaniu Polsce czy za granicą. Punktem wyjścia jest tu właściwa umowa o zapobieganiu podwójnemu opodatkowaniu zawarta pomiędzy Polską a krajem rezydencji podatkowej danej osoby fizycznej. Generalnie, jeżeli działalność danego obcokrajowca w Polsce miała charakter samodzielny, decydujący będzie fakt, czy wykonywana była ona w Polsce poprzez stałą placówkę lub zakład w rozumieniu ww. umowy. Przykładowo, dochody z działalności gospodarczej nierezydenta wykonywanej w Polsce z wykorzystaniem położonego w Polsce biura będą opodatkowane w Polsce w części, w której mogą one być przyporządkowane do prowadzonej poprzez to biuro działalności.

W przypadku dochodów uzyskiwanych przez obcokrajowców na terytorium Polski, zwłaszcza w przypadku wynagrodzeń płatnych za granicą, rozliczenie PIT może być bardziej skomplikowane i co do zasady wymaga znajomości przepisów polskiej ustawy o PIT i międzynarodowego prawa podatkowego. Dlatego ATA Finance dokonuje rozliczeń PIT obcokrajowców zarówno w zakresie zaliczek na podatek jak i w zakresie rozliczenia rocznego. Ewentualne pytania prosimy kierować na adres: barbara.otrzonsek|atafinance.pl| |barbara.otrzonsek|atatax.pl